کاربرد استراتژیهای فراشناختی در خواندن و درک مطلب توسط دانشجویان ایرانی

محققین موکداً ادعا می کنند که فرا شناخت و استراتژیهای فراشناختی نقش بسیار مهمی در خواندن و درک مطلب دارند. فراشناخت به میزان آگاهی زبان آموزان از فرآیند یادگیری شان و توانائی آنها در کنترل و تنظیم این فرآیند اشاره دارد. استراتژیهای فراشناختی با در نظر داشتن یک هدف مشخص در برگیرنده کنترل پویا و در نتیجه تنظیم و ایجاد هماهنگی بین فرآیندهای ادراکی در ارتباط با موضوعات و اطلاعات هستند. به عبارت دیگر زبان آموزان، با شناختی که نسبت به توانائی یادگیری خود دارند می توانند با اتکا به این دانش بهترین استراتژیها را برای حل مشکلات در مبحث خواندن انتخاب و استفاده کنند. هدف از انجام این تحقیق، جستجوی پاسخهای مناسب برای سوالات زیر است: 1) آیا آموزش استراتژیهای فراشناختی تاثیری در نحوه عملکرد آنها در مهارت خواندن و درک مطلب دارد؟ 2) دانشجویان قبل و پس از گذراندن دوره آموزش از کدام نوع استراتژیهای فراشناختی استفاده می کنند؟ 3) دانشجویان قبل و پس از گذراندن دوره آموزش به چه میزان از این استراتژیها استفاده می کنند؟ در این تحقیق برای پاسخگوئی به این سوالات 50 دانشجوی دختر سال اول دانشگاه آزاد تبریز بر اساس نمره زبان عمومی در امتحان کنکور که تقریباً در سطح یکسانی قرار داشتند از رشته های مختلف انتخاب شدند. این دانشجویان به صورت تصادفی به دو گروه کنترل و آزمایش تقسیم شدند. در گام اول یک مرحله امتحان خواندن و درک مطلب از مجموعه تستهای استاندارد تافل از دانشجویان هر دو گروه به عمل آمد. در گام بعدی پس از انجام امتحان مرحله اول، دانشجویان گروه آزمایش طی 3 جلسه تحت آموزش استراتژیهای فراشناختی قرار گرفتند. بعد از اتمام دوره آموزش مجدداً از هر دو گروه امتحان دوم به عمل آمد. شایان ذکر است که پس از اتمام امتحان اول و دوم یک پرسشنامه به 25 دانشجوی گروه آزمایش ارائه شد. نتایج حاصل از این تحقیق حاکی از آن است که آگاهی زبان آموزان از استراتژیهای فراشناختی خودشان می تواند در ارتقاء درک مطلب آنها تأثیر مثبت داشته باشد. علاوه بر این نتایج بدست آمده روشن می کند که استفاده دانشجویان از استراتژیهای فراشناختی قبل و بعد از آموزش متفاوت است و همچنین نتایج حاکی از این است که آموزش، میزان استفاده دانشجویان از این استراتژیها را ترقی می بخشد. نتایج این مطالعه موید این مطلب است که در تدریس زبان خارجی، آموزش استرتژیهای فراشناختی در زمینه های طراحی برنامه درسی و روش تدریس بسیار مفید خواهد بود.